Zarzuty zgłoszone w apelacji odnoszą się wyłącznie do przesłanki 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a konkretnie spór koncentrował się na ustaleniu, czy należy odwołującemu zaliczyć do ogólnego stażu ubezpieczeniowego okres pracy w gospodarstwie rolnym matki po ukończeniu 16 roku życia, czyli od 31 marca 1973 r. do
3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5–7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu”.
USTAWA z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. Art. 1. 1. Ilekroć przepisy prawa lub postanowienia układu zbiorowego pracy albo porozumienia w sprawie zakładowego systemu wynagradzania przewidują wliczanie do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy, okresów
Pracowałam w szczególnym charakterze 27 lat, doliczono mi 4 lata z rolnictwa ( od 16 do 20 roku życia) i miałam razem 31 lat pracy. Bez względu na wiek odeszłam na emeryturę w wieku 47 lat. Musiałam mieć 30 lat pracy. Z tego rolnictwa miałam dodatek do emerytury, a ponieważ pracowałam dalej, z czasem go zlikwidowano. Zaświadczenie
Składając podanie o staż w Urzędzie Gminy, warto wiedzieć, jak taka praca będzie wyglądać. Zasadniczo, staż w urzędzie trwa od 3 do 6 miesięcy. Tygodniowo praca stażysty nie może przekroczyć 40 godzin, a dziennie 8. Stażysta, odbywając doświadczenie zawodowe nie może pracować nocą, w dni wolne od pracy ani w nadgodzinach.
pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym jego rodziców od dnia 16 października 1967 r. (po ukończeniu 16 roku życia) do dnia 1 czerwca 1973 r. (ukończenie studiów), oraz opierając się w tym zakresie na dokumentach zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz w aktach sprawy, a także na
. Wyliczenie pracowniczego stażu pracy może niekiedy wzbudzić wątpliwości. Czy można wliczyć okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy pracownikowi, który objął gospodarstwo po osobie, która nie była jego rodzicem? Stan faktyczny: Pracownica pracowała w gospodarstwie rolnym o powierzchni 0,64 ha od 29 sierpnia 1973 r. do 31 sierpnia 1980 r. Gospodarstwo nie było własnością jej rodziców, lecz wyłączną własnością macochy, która zawarła związek małżeński z ojcem pracownicy 2 lutego 1961 r. Ojciec pracownicy również pracował w tym gospodarstwie. Pracownica nabyła gospodarstwo 4 grudnia 1997 r. na podstawie testamentu notarialnego, sporządzonego przez z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, warunkiem zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym jest praca w gospodarstwie prowadzonym przez rodziców, a następnie objęcie tego gospodarstwa. Pracownica nie pracowała natomiast w gospodarstwie rodziców, ani nie objęła go po rodzicach, lecz po macosze. Czy w związku z tym, że gospodarstwo to prowadził również ojciec pracownicy (faktycznie nim władał razem z drugą żoną), można ten okres pracy zaliczyć do stażu pracy pracownicy?Praca w latach 1973–1980 w gospodarstwie rodziców (ojca i macochy) o powierzchni 0,64 ha powinna zostać zaliczona pracownicy do jej ogólnego stażu pracy, pod warunkiem że pracownica wykonywała ją po ukończeniu 16. roku życia oraz objęła to gospodarstwo i rozpoczęła jego prowadzenie osobiście lub wraz ze serwis: Składki na ubezpieczenie społeczneO tym, czy dany okres pracy w gospodarstwie rolnym zostanie zaliczony do ogólnego stażu pracy pracownika, decydują co do zasady dwa czynniki. Po pierwsze, praca w gospodarstwie musi spełniać warunki wskazane w ustawie z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. Po drugie – dane gospodarstwo musi być gospodarstwem pracowniczego stażu pracy zaliczane są:okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka,przypadające przed 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem,przypadające po 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich zaliczenia okresów pracy w gospodarstwie rolnym do ogólnego stażu pracy pracownicy to zatem wykonywanie takiej pracy:przed 1 stycznia 1983 r.,po ukończeniu 16. roku życia,w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów,późniejsze objęcie gospodarstwa. Pracownica, o której mowa w pytaniu, pracowała w gospodarstwie prowadzonym przez swojego ojca i macochę, którzy zawarli związek małżeński w lutym 1961 r. W momencie zawarcia związku małżeńskiego macocha pracownicy nabywa względem niej uprawnienia rodzicielskie, a tym samym w rozumieniu przepisów ustawy o okresach pracy w gospodarstwie rolnym uznawana jest za rodzica. W związku z tym, jeżeli pracownica spełnia wymagania dotyczące wieku i okresu pracy w gospodarstwie rolnym, a następnie objęła je po rodzicach – okresy takiej pracy powinny zostać wliczone do jej ogólnego stażu warunkiem zaliczenia okresów pracy w gospodarstwie rodziców do stażu pracy jest uznanie gospodarstwa za gospodarstwo rolne. Jeśli dany grunt rolny (nieruchomość rolna) nie spełnia normy obszarowej, nie może być uznany za gospodarstwo rolne i w konsekwencji praca w takim „gospodarstwie” nie będzie mogła być zaliczona do pracowniczego stażu pracy. Warunek ten badamy zawsze w odniesieniu do czasu, w którym wykonywana była praca w gospodarstwie. W przypadku pracownicy, o której mowa w pytaniu, interesują nas zatem lata 1973– także: Składki na ubezpieczenia pracowników przebywających na urlopach wychowawczychW latach wcześniejszych wysokość minimalnej normy obszarowej określało rozporządzenie z 18 listopada 1964 r. w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych. Za gospodarstwo rolne uznawano wówczas:w okresie od 28 listopada 1964 r. do 22 grudnia 1971 r. – gospodarstwo o powierzchni 0,2 ha,w okresie od 23 grudnia 1971 r. do 30 czerwca 1989 r. – gospodarstwo o powierzchni 0,5 ha,w okresie od 1 lipca 1989 r. do 30 września 1990 r. – gospodarstwo o powierzchni 1 nowelizacji ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny z 28 lipca 1990 r., od 1 października 1990 r. do chwili obecnej minimalna norma obszarowa obowiązująca przy obrocie nieruchomościami rolnymi nie została określona. O tym, czy dany „kawałek ziemi” jest gospodarstwem rolnym, decydują przepisy podatkowe. Te z kolei za gospodarstwo rolne uważają aktualnie obszar użytków rolnych, gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy (art. 2 ust. 1 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym).W latach 1973–1980, czyli wtedy, kiedy pracownica pracowała w gospodarstwie rodziców, za gospodarstwo rolne uznawano gospodarstwo o powierzchni 0,5 ha. Powierzchnia gospodarstwa rodziców pracownicy wynosiła 0,64 ha – co pozwala uznać je za gospodarstwo rolne i zaliczyć okres pracy w takim gospodarstwie do jej stażu pracy. Zadaj pytanie na: Forum Kadry Podstawa prawna:ustawa z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy ( Nr 54, poz. 310)ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym ( z 2006 r. Nr 136, poz. 969; z 2010 r. Nr 226, poz. 1475)rozporządzenie Rady Ministrów z 18 listopada 1964 r. w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych ( Nr 45, poz. 304 z późn. zm.) – akt obecnie nieobowiązujący Chcesz dowiedzieć się więcej, sprawdź » Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2022
Pieniądze i Prawo Porady prawne Data publikacji Od tego roku przysługuje Pani 26 dni urlopu. Zgodnie z art. 154 § 1 Kodeksu pracy wymiar urlopu wynosi: 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat; 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Co wlicza się do czasu wyliczania urlopu? Artykuł 154[1] § 1 przewiduje, że do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i jego wymiar, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy. Ponadto, w myśl art. 155 § 1 pkt 2 do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat. Jeśli zatem w Pani przypadku nauka trwała 4 lata, powinna Pani mieć tyle doliczone do stażu pracy. Zaliczeniu podlegają również 3 lata prowadzenia gospodarstwa rolnego na mocy art. 1 ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. Stanowi on, że ilekroć przepisy prawa, postanowienia układu zbiorowego pracy albo porozumienia w sprawie zakładowego systemu wynagradzania przewidują wliczanie do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy, okresów zatrudnienia w innych zakładach pracy, do stażu tego wlicza się pracownikowi także: okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka; przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem; przypadające po 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin. Czy prowadzenie gospodarstwa zalicza się do wyliczenia urlopu? Zobacz także Prowadzenie gospodarstwa lub pracę w nim zalicza się do stażu warunkującego wymiar urlopu. Natomiast nie zalicza się do niego zatrudnienia na podstawie umowy-zlecenia. Jeśli uwzględnić 4 lata nauki, 3 lata prowadzenia gospodarstwa oraz 3 lata pracy, Pani staż pracowniczy wynosi 10 lat, a w związku z tym ma Pani od tego roku prawo do urlopu w wymiarze 26 dni. Ten produkt może Ciebie zainteresować Koszulka damska - Prawdziwa Kobieta Kocha Rolnika – Tygodnik Poradnik Rolniczy Płacisz tylko 40,00 złCena regularna 45,00 zł SPRAWDŹ Alicja MorozFot. Pixabay
Mając lat 16 (1984 r.), pomagałem rodzicom w gospodarstwie rolnym, dojeżdżając do szkoły i codziennie wracając do domu. Chciałabym doliczyć te lata do stażu pracy. Przez cały ten czas i przez kolejne lata pomagałem rodzicom, nawet po rozpoczęciu pierwszej pracy w 1987 r. Później część tego gospodarstwa rodzice mi przepisali na własność. Do dzisiaj pracuję w tym gospodarstwie. Czy jest szansa na doliczenie tych 3 lat do stażu pracy? Pytam, ponieważ okres, w którym zacząłem pracować na gospodarstwie, to rok 1984, a nie zmieściłem się do roku 1983, kiedy podobno zmieniły się przepisy. Wliczanie pracy w gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy po 1984 r. Wliczenie okresu pracy w gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy jest możliwe, a zasady jej zaliczania określa ustawa z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. Nr 54, poz. 310). Przywołana ustawa przewiduje trzy możliwości zaliczenia okresów pracy w gospodarstwie rolnym do stażu pracy: art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy – prowadzenie indywidualnego gospodarstwa rolnego lub praca w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka; art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy – przypadające przed 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem; przypadające po 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin. W przedstawionej sprawie wchodziłoby w grę jedynie 3 rozwiązanie. Osoba bliska rolnikowi, czyli domownik Ustawa z 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników definiująca pojęcie domownika, nie wskazuje okoliczności zgłoszenia domownika do ubezpieczenia społecznego i opłacania za niego składek. Natomiast zgodnie z art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25, ze zm.) – domownikiem jest osoba bliska rolnikowi, która: ukończyła 16 lat, pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie, stale pracuje w gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy. Zatem warunkiem zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym do stażu pracy jest, by praca ta wykonywana była stale. W wyroku z dnia 28 czerwca 1994 r. III AUr 206/94 (OSA 1994/7/62) Sąd Apelacyjny w Rzeszowie stanął na stanowisku, że „sam fakt zamieszkiwania wspólnie z rodzicami w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia nie daje podstaw dla przypisania takiej osobie statusu domownika. Niewystarczające byłoby również ustalenie, że pomaga on w gospodarstwie rolnym dorywczo, np. w przypadku dwuzawodowca (...). Stała praca w gospodarstwie rolnym wymaga również pewnego psychicznego nastawienia polegającego na wiązaniu się w pewnym okresie czasu z gospodarstwem rolnym i nieszukaniu stałego zatrudnienia poza nim”. Zgodnie z poprzednio obowiązującą ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników i ich rodzin, w jej artykule 2 czytamy: „Art. 2. Przez użyte w ustawie określenie: 1) rolnik – rozumie się osobę: a) prowadzącą gospodarstwo rolne lub dział specjalny samodzielnie albo w charakterze współwłaściciela (współposiadacza) na gruntach stanowiących jej własność lub będących w jej posiadaniu, b) małżonka rolnika, 2) domownicy – rozumie się członków rodziny rolnika i inne osoby pracujące w gospodarstwie rolnym, jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem, ukończyły 16 lat, nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia na podstawie innych przepisów, a ponadto praca w gospodarstwie rolnym stanowi ich główne źródło utrzymania, (…).” Dowody potwierdzające pracę w gospodarstwie rolnym rodziców W opisanym przypadku, jeśli nawet dojazdy z miejsca zamieszkania do szkoły uniemożliwiały pracę codzienną w wymiarze 4 godzin, to taka praca w wakacje była zapewne wykonywana w sposób ciągły. Aby wykazać pracę w gospodarstwie rodziców, musi Pani przedstawić zaświadczenie o posiadaniu przez nich gospodarstwa, a w przypadku pracy w gospodarstwie w charakterze domownika należy także przedstawić dowód zameldowania we wskazanym okresie. Niewykluczone, że trzeba będzie postarać się również o świadków, np. sąsiadów, którzy potwierdzą, że pracowała Pani na gospodarstwie. Może Pani w ten sposób wykazać okres pracy w gospodarstwie, który nie będzie się pokrywał z okresem inne pracy. Nie można bowiem dublować okresu pracy i okresu pracy w gospodarstwie rolnym. Zarazem trudno byłoby uznać, że dziecko w gospodarstwie rolnym rodziców nie pracowało, jeśli te okresy nie pokrywały się z okresami pracy zawodowej, a rodzina utrzymywała się jedynie z gospodarstwa. Proszę uwzględnić, że zawsze jeszcze pozostaje kolizja z dojazdami do szkoły i często jest to powód odmowy ZUS zaliczenia danego okresu. W doktrynie dominuje podgląd, że możliwość zaliczenia pracy do stażu pracy jest niezależna od wymiaru czasu poświęconego na tę pracę. Wyłączeniu podlegają takie sytuacje, w których praca z przyczyn obiektywnych nie mogła być w ogóle wykonywana, czyli na przykład gdy dana osoba pobierała naukę w szkole poza miejscem zamieszkania i do tego mieszkała w internacie albo w domu studenckim. Jeśli domownik codziennie wracał po kilku godzinach szkoły do domu, to minimum 4 godziny pracował na gospodarce. Zasadniczo tak jest to przyjmowane. Zatem odpowiadając na Pani pytanie – można zaliczyć okres pracy po 1984 roku do pracowniczego stażu pracy pod warunkiem spełnienia wyżej wymienionych kryteriów. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
W praktyce gospodarczej okazuje się, iż zaliczenie okresów pracy w rolnictwie przysparza niemałych problemów. Częstokroć jest to wynik samego brzmienia przepisów, ich lakoniczności bądź też odwoływania się do innych, niespójnych regulacji. Kłopoty sprawiają już chociażby definicje pojęć, które potrafią być różne. Na jakiej podstawie można zaliczyć okresy pracy w rolnictwie do stażu pracy? Obowiązujące przepisy ustawy z dnia 20 lipca 1990 roku o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy mogą wywoływać określone skutki prawne u pracodawców. Wynika to z faktu, iż ustawodawca wprowadził prawną możliwość zaliczenia 3 okresów i 3 rodzajów pracy w gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu. Są to mianowicie: prowadzenie przez pracownika własnego, indywidualnego gospodarstwa rolnego lub praca w takim gospodarstwie należącym do współmałżonkaprzypadające przed 1 stycznia 1983 roku okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym rodziców lub teściów, poprzedzające przejęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub ze współmałżonkiemprzypadające po 31 grudnia 1982 roku okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i ich rodzin. Taka konstrukcja przepisów powoduje, iż mają one zastosowanie do wszystkich zatrudnionych na podstawie stosunku pracy, a więc umownych (niezależnie od rodzaju umowy), jak i też pozaumownych, jak mianowanie, powołanie czy wybór. W konsekwencji więc okresy pracy w rolnictwie wlicza się do czasu zatrudnienia, a od niego zależy wiele pracowniczych uprawnień, wynikających z prawa pracy, takich jak: wymiar urlopu wypoczynkowegoodprawa emerytalna, rentowa czy też pośmiertnanagroda jubileuszowadodatek za wieloletnią pracę Co istotne, zasad zaliczania stażu pracy w rolnictwie nie stosuje się, gdy do stażu pracy wlicza się tylko i wyłącznie okresy zatrudnienia: w danym zakładzie pracyw określonej branży albo na określonych stanowiskachw pracy wykonywanej w szczególnych warunkach Jak należy rozumieć pojęcie pracy wykonywanej we własnym gospodarstwie lub prowadzonym przez współmałżonka? By to zrozumieć należy wiedzieć, iż jeśli pracownik świadczył pracę na roli, a nie było to gospodarstwo rolne, to taka praca do stażu pracy nie może zostać zaliczona. Z kolei pojęcie gospodarstwa rolnego ewoluowało na przestrzeni lat. Obecnie, na podstawie kodeksu cywilnego, „za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego”. Należy jednakże mieć na uwadze fakt, iż takie pojęcie gospodarstwa rolnego nie jest wystarczające, by na tej podstawie zaliczyć okres pracy do stażu pracy, gdyż brak tu określenia minimalnej powierzchni obszarowej w celu uznania, iż dany areał stanowi gospodarstwo rolne. Stąd też trzeba wówczas posiłkować się prawem podatkowym, które za gospodarstwo rolne uważa obszar użytków rolnych o powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Ta jednak norma obszarowa zmieniała się na przestrzeni lat i wynosiła: 0,2 ha od r do r0,5 ha od r do r1 ha po r Jak rozumieć kryterium wieku, czyli po ukończeniu 16 roku życia? Zgodnie z przepisami można wliczać do stażu pracy okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, o ile gospodarstwo należało do rodziców lub teściów i to pod warunkiem, iż później nastąpiło przejęcie tego gospodarstwa od nich. Wynika też z tego, iż taka sytuacja nie obowiązuje, gdy owo gospodarstwo należało do rodzeństwa, dziadków czy też innych krewnych. Co ważne, praca w gospodarstwie mogła być świadczona razem z kontynuowaniem nauki w szkole o ile była można ją potraktować jako stałą. Tym samym zamieszkiwanie w internacie wykluczało już taką możliwość. Co ustawodawca ma na myśli używając sformułowania domownik? Zgodnie z ustawą taka sytuacja dotyczy pracy po 31 grudnia 1982 roku, a w zakresie domownika ustawa odsyła do przepisów o ubezpieczenie społecznym rolników indywidualnych i ich rodzin. Jednakże w tej sprawie mamy do czynienia z dwoma aktami prawnymi, nieco odmiennie definiującymi osobę domownika. Stąd też w zależności od okresu pracy w gospodarstwie rolnym, należy stosować odmienną definicję domownika. Ustawa z 14 grudnia 1982 roku, obowiązująca od 1 stycznia 1983 roku przez domownika rozumie osobę, która spełnia łącznie 5 warunków: jest członkiem rodziny rolnika lub inną osobą pracująca w gospodarstwie rolnympozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiemukończyła 16 latnie podlega obowiązkowi ubezpieczenia na podstawie innych przepisówpraca w gospodarstwie rolnym stanowi jej główne źródło utrzymania Natomiast ustawa z 20 grudnia 1990 roku, obowiązująca od 1 stycznia 1991 roku przez domownika rozumie osobę, która spełnia łącznie 5 warunków: jest osobą bliską rolnikowipozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem lub zamieszkuje lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwieukończyła 16 latstale pracuje w tym gospodarstwie rolnymnie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy Stąd też, analizując przykład danej osoby pod kątem zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym do stażu pracy należy wziąć pod uwagę okres tej pracy, gdyż w zależności od niego mamy do czynienia z trochę odmiennymi wymogami, by taka osoba uznana zostać mogła za domownika. Podsumowując, zaliczenie pracownikowi do stażu pracy okresu jego pracy w gospodarstwie rolnym jest możliwe, wymaga jednak mocnego zagłębienia się w różne przepisy, gdyż nie ma w tym względzie jednej wykładni. Znaczenie ma tutaj bowiem okres, w którym dana osoba w tymże gospodarstwie pracowała, gdyż w zależności od niego, obowiązują ją różne unormowania i możliwości. Ekspert Łukasz swoje wieloletnie doświadczenie na rynku pracy postanowił przekazać także na naszym blogu. Jego artykuły dotyczą aktualnych zmian gospodarczych a także tych na rynku pracy. Z chęcia udzieli porad pracodawcą, którzy prężnie rozwijają swoje firmy.
Pytanie: Pracownik urodzony w 1972 r. rozpoczął 1 września 1991 r. pracę w szkole i pracuje w tej jednostce do tej pory. Przed podjęciem zatrudnienia pracował w gospodarstwie rolnym swoich rodziców, które to gospodarstwo potem przejął. Nigdy nie opłacał składek KRUS. Czy okres pracy w gospodarstwie rolnym należy wliczyć do stażu pracy? Jeśli tak, to czy jest to 3 lata (tj. od ukończenia przez pracownika 16 roku życia do momentu podjęcia pracy zawodowej), czy jest to okres 1 roku (tj. od uzyskania pełnoletniości do momentu podjęcia pracy zawodowej)? Odpowiedź: W opisanych okolicznościach do stażu pracy powinni Państwo zaliczyć pracownikowi okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców obejmujący czas po ukończeniu przez podwładnego 16. roku życia (o ile zostały spełnione warunki, o których mowa poniżej). Zgodnie z ustawą z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, ilekroć przepisy prawa lub postanowienia układu zbiorowego pracy albo przepisy wewnątrzzakładowe przewidują wliczanie do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy, okresów zatrudnienia w innych zakładach pracy, do stażu tego wlicza się pracownikowi także: okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka, przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem (samo objęcie gospodarstwa rolnego i rozpoczęcie jego prowadzenia nie musi nastąpić bezpośrednio po okresie pracy w gospodarstwie), przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin. Jeśli chodzi o pojęcie domownika należy mieć na uwadze, iż na przestrzeni lat ulegało ono zmianie. W latach 1983-1990 było zdefiniowane w ustawie z 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin, zaś od 1 stycznia 1991 r. zdefiniowane jest w ustawie z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Rozstrzygnięcia kwestii czy pracownik pracował w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika po 1982 r. i w konsekwencji, czy okres takiej pracy będzie miał zaliczony do stażu uwzględnianego przy nagrodzie jubileuszowej, należy dokonać na podstawie przepisów obowiązujących, gdy pracę tę wykonywał. W myśl ustawy z 14 grudnia 1982 r. za domowników uważało się członków rodziny rolnika i inne osoby pracujące w gospodarstwie rolnym, jeżeli pozostawały we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem, ukończyły 16 lat, nie podlegały obowiązkowi ubezpieczenia na podstawie innych przepisów, a ponadto praca w gospodarstwie rolnym stanowiła ich główne źródło utrzymania. Okres pracy w gospodarstwie rolnym przypadający od 1 stycznia 1983 r. do 31 grudnia 1990 r. może być uwzględniany w stażu pracy tylko wtedy, gdy dana osoba spełniała w tym okresie warunki określone w definicji domownika, a jednocześnie wykonując pracę na roli nie uczyła się w szkole ponadpodstawowej lub wyższej. W świetle ustawy z 20 grudnia 1990 r. obecnie za domownika uważana jest osoba bliska rolnikowi, która: ukończyła 16 lat, pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie (w literaturze przyjmuje się, że za zamieszkiwanie w bliskim sąsiedztwie rolnika można uznać taką odległość, która umożliwia codzienne dojście do gospodarstwa i powrót do miejsca zamieszkania z uwzględnieniem tradycyjnego czasu pracy), stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy. - art. 1 ustawy z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy ( z 1990 r. nr 54, poz. 310),- art. 6 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jedn.: z 2008 r. nr 50, poz. 291 z późn. zm.),- art. 2 pkt 2 ustawy z 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin ( z 1989 r. nr 24, poz. 133 z późn. zm. - obecnie nieobowiązująca),- § 2 rozporządzenia z 28 marca 1983 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin ( nr 21, poz. 94 z późn. zm. - obecnie nieobowiązujące). Tekst opublikowany: 12 kwietnia 2011 r. Autor: Mariusz PigulskiSpecjalista w zakresie kadr i płac. Autor licznych opracowań i publikacji z zakresu kadr, rozliczania wynagrodzeń, składek ZUS oraz podatku.
staż pracy w gospodarstwie rolnym od 16 roku życia 2018